مجله رنگ | مجله الکترونیکی طراحان گرافیک ایران

به ‌قلم تنهایی

30 سال تنهایی
چاپ اول: تابستان ۱۳۹۱
شمارگان: ۱۰۰۰ جلد
ناشر: انتشارات ایده خلاقیت

بهراد جوانبخت
سردبیر مجله الکترونیکی رنگ

در زمستان سال گذشته کتاب «30 سال تنهایی» ـ گزیده پوسترها و نوشته‌های آرش تنهایی ـ در قطع وزیری توسط انتشارات «ایده خلاقیت» منتشر شد. همزمان با انتشار و رونمایی این کتاب، نمایشگاهی نیز با همین عنوان از پوسترهای این طراح جوان در خانه هنرمندان برگزار شد.
عنوان کتاب هم اشاره‌ای به کتاب «صد سال تنهایی» مارکز دارد و هم بازیگوشی خلاقانه‌ای با نام و سن مؤلف است. طرح جلد کتاب، آشکارا تأثیر پذیرفته از تصویرسازی‌های معروف مرتضی ممیز فقید است و همانطور که تنهایی در مقدمه هم اشاره کرده است، نشان از تأثیرپذیری و ادای دین به این طراح برجسته دارد. هرچند تنهایی طراحی جلد را به طراح دیگری سپرده است.
کتاب با نگاهی به کارنامه‌ آرش تنهایی و یادداشت‌هایی از سه طراح شناخته‌شده ایرانی ـ قباد شیوا، ابراهیم حقیقی و کیانوش غریب‌پور ـ آغاز می‌شود که هرسه بر پرکاری و تلاش وی اشاره کرده‌اند. پس از آن زندگینامه نویسنده به قلم خودش آمده که پر از جزییات و خاطرات شخصی و عکس‌های بامزه اوست. با اینکه معمولا عادت داریم اینگونه نوشته‌ها را درباره بزرگان و نامداران بخوانیم و بشنویم اما در ادامه حس همذات‌پنداری خواننده را بر‌می‌انگیزد و با او همراه می‌شویم. اصرار تنهایی در نام‌بردن از تک‌تک دوستان و آشنایانش که بیشترشان برای خواننده ناشناخته‌اند، زاید به‌نظر می‌رسد و چندان به کار نمی‌آید. اگر ضروری بود، بهتر بود به ویژگی آنان در پی‌نوشت اندکی اشاره می‌شد.
پس از مقدمات، کتاب به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود. بخش اول شامل تصویر پوسترها و توضیح آنهاست و بخش دوم گزیده‌ای از یادداشت‌های نویسنده ـ که پیشتر در هفته‌نامه «تندیس» منتشر شده ـ آمده‌ است. نکته نامشخص این است که کتاب ظاهرا دوزبانه است، اما بخش عمده متون به زبان انگلیسی ترجمه نشده است. یعنی برای خواننده انگلیسی زبان،‌ تنها کارنامه، یادداشت دیگران و زیرنویس پوسترها قابل درک است و زندگینامه و گزیده‌ نوشته‌‌ها ـ که از بخش‌های اصلی کتاب هستند ـ هیچ‌کدام ترجمه نشده‌اند.
از رسم‌الخط ناهمگون و ویراستاری کم‌‌دقت کتاب که بگذریم، به‌هر روی تدوین و جمع‌آوری این تصاویر و متون در یک مجموعه به‌شکل کتاب، با صفحه‌آرایی مرتب، کیفیت چاپ استاندارد و قیمت مناسب، کار خوب و قابل تحسینی ‌است که هم برای علاقمندان گرافیک و هم برای شناساندن طراحان حرفه‌ای جوان، بسیار کارآمد، خواندنی و دیدنی است.